Waarom brandvertragend hout?

Hout dat brandvertragend is geïmpregneerd kan worden toegepast in situaties waar dit anders vanwege de vereiste brandklasse niet mogelijk is. Het geïmpregneerde hout vermindert namelijk de voorplanting van een brand en de ontwikkeling van rook. Zo zorgt het voor veiligere vluchtwegen, langere vluchttijden en wordt mogelijke vervolgschade ook gereduceerd. Met de komst van het nieuwe Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl, de opvolger van het Bouwbesluit 2012) zijn de eisen met betrekking tot brandveiligheid aangescherpt. Bij vluchtroutes moet er vaker brandklasse B worden toegepast en wordt bij de gevel van een gebouw hoger dan 50 meter vanaf nu zelfs A2 geëist. Alles over brandklassen voor hout lees je hier. 

Hoe kun je de brandklasse van hout verbeteren?

De brandklasse van hout kan worden verbeterd met de spray-, kwast- of dompelmethode of in een autoclaaf. Impregneren met de vacuüm- of ketel/druk-methode (autoclaaf) is de enige manier om de brandklasse te verhogen naar Euroklasse B volgens NEN EN 13501-1. 

Het impregneerproces in een autoclaaf: Alleen door middel van impregnering met een autoclaaf (vacuüm/druk-methode) kan de brandklasse van hout verhoogd worden naar Euroklasse B volgens NEN EN 13501-1. Het hout wordt in de autoclaaf - een grote metalen cilindertank - geplaatst. Via een onderdruk wordt de autoclaaf vacuüm getrokken, zodat alle lucht uit de houtcellen wordt gehaald en vervolgens het hout het impregneermiddel optimaal kan ‘absorberen’. Onder hoge druk wordt het impregneermiddel herhaaldelijks in het hout geperst tot de vereiste hoeveelheid in het hout is geperst. Hierna wordt opnieuw vacuüm getrokken om het overtollige middel terug in de voorraadtank te voeren. 

Welke wetgeving is van toepassing op brandvertragend hout?

Omwille van de brandveiligheid zijn er – net zoals voor ieder ander bouwmateriaal – regels waaraan hout moet voldoen. Deze regels c.q. eisen zijn opgenomen in het Bbl en moeten ervoor zorgen dat de kans op het bestaan van een brand en de snelle verspreiding ervan wordt beperkt. Welke norm geldt is afhankelijk van de toepassing van het hout en/of gestelde eisen. Lees hier meer over de brandklassen voor hout.

Waar moet je op letten bij brandvertragend geïmpregneerd hout?

Er zijn verschillende punten waar je op moet letten bij het kopen of gebruiken van brandvertragend hout.

1. Testrapport: om te beginnen, kan de leverancier een testrapport beschikbaar stellen waarin staat dat het hout voldoet aan NEN EN 13501-1 en zijn deze testen uitgevoerd volgens de normen (SBI testen volgens NEN13826 en ontvlambaarheid volgens ISO 11925-2)?
   
   
2. Praktijk versus getest: daarnaast moet u goed lezen of in de praktijk de houtsoort, dikte en constructie overeenkomen zoals vermeld in het testrapport. Naast materiaalsoort is ook de opbouw van de constructie van belang. Vaak zijn materialen in een andere ‘end use application’ getest dan hoe ze daadwerkelijk worden toegepast. Ook moet het rapport afkomstig zijn van een genotificeerd testinstituut.
   
   
3. Afwerking: controleer eveneens of er een speciaal ontwikkeld en getest verfsysteem is aangebracht na de brandvertragende behandeling. Wordt het hout na impregnering met een gewone verf afgewerkt, dan kan de bereikte brandklasse B teruggaan naar C of aar mogelijk een mindere brandklasse.
   
   
4. CE-markering: een laatste punt is de CE-markering: deze geeft aan dat het product voldoet aan de wettelijk eisen die eraan gesteld worden (NEN-EN 14915) en de leverancier is verplicht u hiervan te voorzien.
   
   
5. Duurzaamheid: Om de duurzaamheid van de impregnering op langere tijd te waarborgen moet óf een gecertificeerde afwerkende verf worden toegepast die voldoet aan Euroklasse B (in het geval van een uitloogbare brandvertrager) óf men moet kunnen aantonen dat het impregneermiddel niet uitloogt in de tijd. Hiervoor is een norm gerealiseerd, de BS EN 16755:2017. Daarin staat een methode beschreven waarmee je kunt toetsen of het hout – na blootstelling aan weer en wind – nog steeds voldoet aan de brandklasse. Het is dus belangrijk om dit alles na te vragen bij de leverancier in verband met veiligheid, verantwoordelijkheid en extra kosten.

Hoe duurzaam is brandvertragend hout?

Hoe lang geimpregneerd hout zijn brandvertragende eigenschappen behoudt hangt af van de duurzaamheidsklasse van het hout en het soort impregneermiddel dat gebruikt is. Men kan impregneren met brandvertragende zouten of polymeren. 

De meeste brandvertragende zouten logen na verloop van tijd uit door wind en weer, afhankelijk van de duurzaamheidsklasse van het hout. Daarom is er een afwerkende verf nodig die ervoor zorgt dat de zouten er niet uit wassen en brandklasse B behouden blijft. Naast een jaarlijkse schoonmaak zal het hout afhankelijk van de weersinvloeden eens per 5-10 jaar opnieuw moeten worden geschilderd.

Hout behandeld met polymeren heeft geen afwerking nodig omdat het impregneermiddel niet uitloogt. Rekening houdend met factoren, zoals detaillering, afwerking, montage en goede ventilatie, kan een houtsoort met duurzaamheidsklasse 1 die brandvertragend behandeld is met een niet-uitloogbare brandvertrager in principe 25 jaar onderhoudsarm tegen de gevel.

Om aan te tonen dat het impregneermiddel niet uitloogt in de tijd is een norm gerealiseerd, de EN 16755 met drie testopties. Een van die testen omvat een versneld verweringproces met UV en het equivalent van meer dan 120 jaar regen in Nederland. Het halen van deze test (EN927-6) bewijst dat het hout voldoet aan de eisen van duurzaamheid van de brandvertragende kwaliteit op lange termijn.

Wist je dat...

Het brandvertragend hout van Veteka ook voldoet aan de eisen van duurzaamheid op lange termijn? Daarom kan het zonder problemen onbehandeld op de gevel worden toegepast. Lees meer. 

Kun je brandvertragend hout afwerken met een verfsysteem?

Ja, je kunt brandvertragend geïmpregneerd hout afwerken met een verfsysteem. Dit moet echter wel met een speciaal ontwikkeld en getest verfsysteem waarbij Euroklasse B behouden blijft. In het geval dat er geïmpregneerd is met uitloogbare zouten, dan is het zelfs noodzakelijk om het behandelde hout af te werken met een brandvertragend verfsysteem om te voorkomen dat het impregneermiddel er onder invloed van weer en wind weer uitwast, zoals ook hierboven is beschreven.

Wat is het verschil tussen brandvertragend en brandwerend?

Bij brandvertraging wordt gekeken naar het brandgedrag van het materiaal. Door middel van brandtesten wordt het onderzocht op onder andere brandvoortplanting, druppelvorming en rookontwikkeling. Vervolgens kan men spreken over de brandklasse waaraan het materiaal voldoet.

Brandwerendheid heeft betrekking op gehele ruimten en constructies, zoals een muur met deur of stalen draagconstructie. Bij een ruimte wordt onder andere gemeten hoelang het duurt voordat de brand doorslaat naar een andere ruimte (branddoorslag). Bij een constructie wordt gekeken hoe snel deze onder invloed van vuur en hitte bij een bepaalde ballast bezwijkt. Men kan dan spreken van een brandwerendheid van 20, 30, 45, 60, 90 of 120 minuten. Met een autoclaaf wordt hout brandvertragend behandeld, niet brandwerend.